vrijdag 1 april 2016

Hoe slecht zijn onze journalisten?

NB. Dit was eigenlijk bedoeld als mijn reactie op de reactie van Sven Snijer op mijn http://gebandvanjoop.blogspot.nl/2016/01/de-dissidente-mening-als-spam-over-de.html. Omdat het wat lang is geworden, publiceer ik het hier als een apart artikeltje.

De luie journalist

Terecht wordt wel gesteld dat de hedendaagse journalisten – al dan niet noodgedwongen vanwege krimpende budgetten – lui zijn geworden en zelfs niet meer over de inhoud berichten maar louter nog over de politieke poppetjes: minister A zei dit en fractievoorzitter B vond dat maar dom waarop partijgenoot C van A boos werd op B etc. Zulk ‘nieuws’ is immers supermakkelijk, snel en goedkoop te maken. Over de inhoud verslag doen is veel moeilijker en als dat al gebeurt wordt maar al te vaak de verantwoordelijke minister, het OM of een vertrouwde deskundige geciteerd zonder dit te interpreteren of zelfs maar een weerwoord op dit verhaal op te zoeken.

Misschien is het associatieverdrag met Oekraïne (maar ook de vergelijkbare verdragen met Moldavië en Georgië, die iedereen alweer vergeten lijkt) een mooi voorbeeld van hoe de journalisten hun werk verwaarlozen. Niet alleen laten ze na om hierop echt journalistiek werk te leveren door bv. te onderzoeken hoe deze verdragen tot stand zijn gekomen, welke lobbygroepen of machten een rol hebben gespeeld en wat precies de betekenis is van de verdragen, ze hadden dat ook al in 2014 moeten doen toen onze regering er zijn handtekening onder zette!

De partijdige journalist

Ik las vandaag in de NRC dat er eerder geen media-aandacht aan associatieverdragen is besteed omdat er toen nog geen maatschappelijk debat over bestond, maar dat is natuurlijk de omgekeerde wereld: als de media er niet over berichten dan weet de bevolking er niet van en ontstaat er ook geen maatschappelijk debat. Wel hebben de partijen die toen al tegen stemden, zoals de SP en de PVV, misschien hier ook een verantwoordelijkheid laten liggen: zij kunnen en moeten ook meer ruchtbaarheid geven aan wetsvoorstellen waar ze tegen zijn om zo precies dat maatschappelijk debat te activeren. Maar ik kan me voorstellen dat zelfs zo’n partij als SP, die overal zijn mannetjes heeft en kan mobiliseren, tamelijk machteloos is in het grote verhaal en ook geen breed maatschappelijk debat in z’n eentje kan aanzwengelen. Hier wreekt zich het feit dat de journalisten zo sterk sympathiseren met de middenpartijen en dan met name met PvdA en D’66, dat je telkens weer ziet dat de journalisten precies over die zaken berichten waarvan PvdA en D’66 wil dat er ruchtbaarheid ontstaat met al dan niet een maatschappelijk debat. De media agenderen precies die zaken waarvan de bekendheid ervan gunstig is voor de middenpartijen. En omgekeerd verzwijgen ze liever die zaken die schade toebrengen aan de middenpartijen. Het bekende voorbeeld – waar Rechts altijd zo woest over is – is natuurlijk dat ze liefst verzwijgen dat de laatste terrorist weer een moslim was en dat Marokkanen zijn oververtegenwoordigd in de misdaadstatistieken om zo “Wilders niet in de kaart te spelen” waardoor de media heel bewust zelf partij kiezen in het maatschappelijk debat. En opnieuw is het associatieverdrag met Oekraïne een mooi voorbeeld: ze hebben het eerst verzwegen, toen het referendum er nu eenmaal kwam zijn ze aarzelend begonnen met berichten in de hoop dat misschien de drempel van 30% niet wordt gehaald en nu die drempel waarschijnlijk wel wordt gehaald, worden we gebombardeerd met een heuse campagne van onder meer NRC en het NOS Journaal om de kiezer ‘voor’ te laten stemmen.

De corruptie van de democratie

Men kan trouwens nog een stap verder gaan, zoals de socialisten en fascisten doen, om zo aan te tonen waarom ons democratisch model van volksvertegenwoordiging slechts een schijndemocratie oplevert. Zoals de media bepalen wat de bevolking weet en dus wil, zo bepalen de gevestigde partijen op hun beurt de agenda van de media en bepaalt het grootkapitaal (de multinationals, de banken, e.d.) ten slotte het programma van de gevestigde partijen (zoals bij bv. het associatieverdrag waarschijnlijk alleen het grootkapitaal ervan profiteert en dus een grote vinger in de pap zal hebben gehad om het te ontwerpen en/of door te drukken). Zo bepalen uiteindelijk de multinationals en de banken waar de bevolking voor stemt, zelfs als die stem geheel tegen het ‘ware’ belang van de burger in gaat: de massa wordt zo misleid en de democratie is aldus gecorrumpeerd door het grootkapitaal dat de werkelijke machthebber is in plaats van het volk. Wellicht dat internet de macht van de gevestigde, ‘papieren’ media dermate heeft ondergraven dat de gevestigde machten niet meer de absolute macht hebben, hetgeen een factor kan zijn waarom nu het populisme – de ware democratie –opkomt als relevante tegenmacht (zie ook http://gebandvanjoop.blogspot.nl/2016/02/de-wraak-van-het-plebs-waarom-de.html).

Objectiviteit of onpartijdigheid?

Ten slotte nog de volgende vraag. Wat verlangen we eigenlijk van de journalist: objectiviteit of onpartijdigheid? Verlangen we objectiviteit – een verslag van geverifieerde en onweerlegbare feiten in plaats van meningen en speculaties – maar geen onpartijdigheid, zodat bv. de Telegraaf conservatief, de NRC liberaal en de Volkskrant sociaal-democratisch mag zijn zolang ze maar niet ‘liegen’? Of verlangen we geen objectiviteit, nu objectiviteit de opdracht aan wetenschappers is en journalisten geen wetenschappers zijn (en het hen daarbij reeds aan tijd ontbreekt om serieus zaken te onderzoeken omdat ze dealines moeten halen en eerder dan de concurrent moeten publiceren), maar dan toch wel onpartijdigheid? Ik denk dat als we vinden dat journalisten niet onpartijdig maar wel objectief moeten zijn, de onze het niet eens zo slecht doen. Het tekort zit dan niet in de journalisten zelf als wel in een gebrek aan politieke diversiteit in de media zodat met name het geluid van de SP, de PvdD en de PVV nauwelijks wordt gehoord, om nog maar te zwijgen van al die opvattingen die helemaal niet worden gerepresenteerd in ons politiek bestel.

4 opmerkingen:

  1. Ken je de zg. 'Spiral of silence'? -> https://en.wikipedia.org/wiki/Spiral_of_silence
    Hier wat het met mensen op social media doet: -> http://www.pewinternet.org/2014/08/26/social-media-and-the-spiral-of-silence/
    Geinig he...? Het hele journalistengepeupel zit op die social media. En hoe dan ook zitten ze van oudsher in hun eigen social groups. Dus die lui houden elkaar gevangen in een zelf vermeend 'gezond verstand', tegenwoordig ook wel aangeduid als 'policor'. Hoewel 'sociocor' een beter woord zou zijn omdat 'policor' een beetje teveel naar de PVV ruikt.
    Anyhow, het verbaasde mij de afgelopen weken weer met welke vanzelfsprekendheid in VK, NRC en Trouw de stem 'voor' het associatieverdrag met Oekraïne werd verwoord. Woorden als 'dom', 'gepeupel', 'onwijs' of anders waren niet van de lucht waar het de 'nee-stem' betrof. Men zit daar zo vast in het socio-gelijk ('eigen gelijk' kan het niet worden genoemd omdat dat individualiteit veronderstelt) dat men werkelijk geen enkel begrip kan opbrengen voor een anders luidende mening. Dat is werkelijk verboden terrein. Het is in die zin een soort van massapsychose onder de journalisten. Zie ook het artikel van Bosch van Rosenthal deze zaterdag in VK waarin hij aangaf totaal niet het succes van Trump te hebben voorzien. Nu dat succes is gebleken, wees hij naar het 'feit' dat de media verliefd zouden zijn op Trump. Hetgeen natuurlijk BS is gezien de smeercampaign tegen Trump die momenteel gaande is. Zo'n BoschvR is tekenend voor het onvermogen van de journalistiek. Het hersenen zijn geschaakt door de eigen sociogroup en in dat overkoepelende sociobrein zijn bepaalde paden niet langer toegankelijk. Reden waarom ik ze inmiddels heb opgegeven. Ik zie ook sowieso niet in waarom iemand met een opleiding HBO Journalistiek of universitaire alpha-studietje mij de wereld zou moeten duiden. Journalist word je niet omdat je cum laude aan de TU Delft bent afgestudeerd. De functie is meer een brevet van onvermogen...

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Dank voor je reactie, anoniem! Ik had nog niet gehoord van de theorie van ‘The Spiral of Silence’ maar ze is zeer herkenbaar. Het inspireert me tot het volgende.

    Ten aanzien van bv. het associatieverdrag hoor je vaak de voorstanders mopperen dat het de tegenstanders eigenlijk niet om Oekraïne gaat maar om het uiten van een meer algemene onvrede jegens het kabinet, de EU en de politiek in het algemeen. Voor zover dat waar is (maar bv. Baudet betoogt dat het ene het andere omvat zodat het uiteindelijk op hetzelfde neerkomt), geldt het omgekeerde echter evengoed voor de voorstanders. Zelfs onze politici die hun akkoord aan het verdrag hebben gegeven, hebben dat verdrag doorgaans niet gelezen, laat staan dat alle voorstemmers dat morgen wel hebben gedaan: ook zij stemmen in de meeste gevallen niet voor op ‘inhoudelijke’ gronden, maar vooral om zich simpelweg te conformeren aan de wil van bv. de EU, in ieder geval om zich niet als een buitenbeentje op te stellen (en met name de VVD heeft dat conformeringsprincipe zelfs tot haar officiële beleid gemaakt, zoals ik hier uiteenzet: http://gebandvanjoop.blogspot.nl/2015/09/waarom-de-eu-het-grootste-europese.html).

    Psychologisch lijkt meningsvorming sterk te zijn verbonden met het gevoel of men wel of niet hoort bij de groep die succesvol is en macht heeft. Mensen die het gevoel hebben daar niet bij te horen, zullen geneigd zijn om tegen elk voorstel van de machthebber te stemmen, zodra ze de kans krijgen, dus zonder naar de inhoud van het voorstel te kijken. Maar omgekeerd horen de journalisten meestal tot de ‘inner circle’ van de macht, zodat zij – eveneens zonder echt naar de inhoud te kijken – de gevestigde orde napraten omdat zij die positie als de veiligste positie ervaren dus een positie waar zij zich comfortabel bij kunnen voelen.

    In dat verband is het ook belangwekkend op te merken dat referenda altijd zijn geopperd als breekijzer door degenen die geen macht of invloed hebben, dus zij die zich niet vertegenwoordigd voelen door de gevestigde partijen en daarom oproepen nu eens – direct dus zonder omhaal via de volksvertegenwoordigers – naar de wil van de bevolking te luisteren (en ook revolutionairen beweren daarom altijd ‘namens het volk’ te spreken): dat verklaart waarom partijen als GroenLinks en D’66 vroeger groot voorstander van referenda waren, maar nu ernstig zijn bekoeld in hun enthousiasme: zij zijn immers tot de gevestigde orde getreden, terwijl nu juist rechtse partijen als de PVV (en uiteraard de SP ter linkerzijde) het middel van referenda aangrijpen om de macht van de gevestigde partijen te breken. En uiteraard vinden journalisten met de gevestigde macht referenda een heel slecht idee: zie bv. http://www.trouw.nl/tr/nl/6869/Hans-Goslinga/article/detail/4274691/2016/04/03/Het-referendum-deugt-van-geen-kant.dhtml.

    Het is waarschijnlijk deze psychologie waarom over praktisch elk onderwerp de bevolking in min of meer gelijke delen is verdeeld: er is een groot deel dat overal tegen stemt (de ‘verongelijkten’ of ‘rancuneuzen’) en een groot deel dat overal voor stemt (die je dan op eveneens denigrerende wijze de ‘kontlikkers van de macht’ kunt noemen). Voor zowel voor- als tegenstemmers spelen psychologische motieven waarschijnlijk een minstens zo grote rol bij hun keuze als de inhoud van wetten.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Wel, ik heb me er toch maar eens aan gewaagd, dat Associatieverdrag. Ik bedoel, juristerij en wetsteksten is geen rocketscience, immers. Waren het niet de kneusjes op het VWO die Rechten gingen studeren (of een ander alpha-dingetje)? Het viel me dan ook erg mee, waarbij ik wel moet opmerken ooit een paar cursusjes 'speedreading' te hebben gevolgd. Het begin van het verdrag was het interessantst vanwege de wederzijdse beloften (van EU en Oek.) om de economie van de laatste in die van de eerste te integreren. Voor de rest was het vooral heel veel aanbestedingsrecht, octrooirecht, kwekersrecht, auteursrecht, milieurecht en andere oninteressante kost, zoals ook overigens kennis over de NL sociaal-economische wetgeving nogal oninteressant is voorafgaande aan Tweede-Kamerverkiezingen. Met Jan Roos kan dan ook hardop worden uitgesproken 'je hoeft het verdrag niet te hebben gelezen om te weten wat er aan de hand is.' Economieen die integreren, en volledige afstemming van wetgeving, vooruitlopend op ... een lidmaatschap (indien de zg. Kopenhagen-criteria dat toelaten)...?

    Het is mij om het even, en veel interessanter dezer dagen is dan ook om te zien hoe de diverse 'kampen' hun standpunten aan de man brengen. Waarbij inderdaad opvalt hoezeer het 'ja-kamp' verstrikt is in het eigen gelijk. Zozeer dat de meest krankzinnige drogredenen van stal worden gehaald, plus de waanzin van zo'n Goslinga dat het er ook maar ene sier toe zou doen wat de initiatiefnemers tot het referendum zou hebben bezield. Ik bedoel, de referendumvraag luidt niet 'bent u voor dan wel tegen Jan Roos/Th. Baudet/BurgerforumEU/GeenStijl?'. Ik zou mij immers eerder laten leiden door de opstelling van de Partij voor de Dieren in dezen (en Ewald Engelen). Maar ja, alles voor het frame, nietwaar?

    Maar voer voor psychologen is natuurlijk de houdgreep waarin de Neerlandse journalistiek elkaar houdt. Het gaat hier waarlijk om een onderwerp met een gigantisch gevaar voor besmetting. Cru gesteld: een pleidooi voor een 'nee' tegen het verdrag kost je je baan als journalist. Hoon is jouw deel alsdan. 'Eeuwig belachelijk!'

    Je zou er bijkans vrolijk van worden, ware het niet zo treurig. Twee weken geleden heb ik de VK er eens op na geturfd, het aantal keren dat 'nee-stemmers' c.q. referendum-steuners voor 'dom', 'tuig', 'idioten', e.d. zijn uitgemaakt in columns van Wagendorp, Sitalsing e.a.. Ik bedoel, je zal maar een 'nee-stem' overwegen... Niet vaak zal je dan zo beledigd zijn, als door deze zelfverklaarde 'intelligentia'. Terwijl het zomaar zo kan zijn dat een lang nadenken, peinzen en nuanceren iemand ertoe kan brengen uiteindelijk een zeer weloverwogen 'nee-stem' uit te brengen morgen. Wel, het mag niet, kan niet en is per definitie 'dom'.

    Welke macht en welke kracht schuilt achter dit mechanisme? Ik weet het niet. Wat ik wel weet is dat vml. hoofdredacteur Pieter Broertjes van de VK thans burgemeester van Hilversum is...

    BeantwoordenVerwijderen
  4. ... wel, misschien halen we de 30% nog vandaag, maar bijeen gesprokkeld of niet, het was me weer een oefening in bescheidenheid. De conclusie die na vandaag immers mag worden getrokken is: het interesseert niemand ook maar enige klote. In algemene zin. De apathie is onverbiddelijk. Was de Heilige Apathius nog geen God, dan dient hij (of zij?) direct te worden opgenomen in het Pantheon. En wel met stip bovenaan de rangschikking, want niets of niemand streeft hem voorbij.

    Zijn glorie werd al aangekondigd met het verschijden van enkele grootheden: Bowie en Cruijff. Het maakte allemaal geen indruk, en ik heb een vis zien liggen op de krant van gisteren waarop een afbeelding van Cruijff was geplaatst. Zelfs ik, die zo'n groot fan was van Bowie, zie nu om en denk 'ach, das war einmal...'. Nog een jaar of 25 en geen mens kent de Beatles nog.

    Het leven is een oefening in apathie. Zowel het gehele leven als het dagelijks leven. Is het dezelfde God als die van het lot, als Saturnus of Chronos? De tijd zal het leren en de tijd stompt ons af. Zelfs de jeugd is oud geworden en komt niet meer in het geweer.

    Vijf minuten van mijn tijd heb ik vandaag gespendeerd aan het uitbrengen van een blanco stem. Waarom? Wat bezielde mij? Verstandsverbijstering, onderdeel van massahysterie, eigendunk. Vooral dat laatste denk ik. Want wat anders verklaart een irrationele actie als het brengen van een druppel water naar zee? Ook als die zee rond de 30% blijft steken?

    Stemmen = irrationeel. Het zal mij nooit meer gebeuren. Hoewel TV en krant al de deur uit waren, dient de sociale betrokkenheid nog meer verminderd te worden. En de apathie navenant vergroot...

    Gegroet medemens, das war einmal...

    BeantwoordenVerwijderen